Cẩm nang xử bệnh nhao lái

Bạn đã bao giờ có một chuyến đi dài trên một chiếc xe bị bệnh nhao lái chưa? Phải ghì một lực liên tục vào vô lăng là một điều rất mỏi, chưa kể đến việc lốp bị mòn nhanh. Một chiếc xe có vấn đề về nhao lái là một chiếc xe đang đi ngược lại với tự nhiên. Có thứ gì đó bị sai lệch và khiến xe không đi thẳng.

Thực chất có nhiều kiểu nhao lái: nhao từ từ và liên tục khi xe đi bình thường, một loại nhao lái mà chỉ xảy ra sau khi rẽ , hoặc một loại nhao lái mà chỉ xảy ra khi có các điều kiện lái nhất định như  khi vào xóc hoặc khi xe tăng tốc.

Xe bị nhao lái có thể lệch vô lăng hoặc thậm chí vô lăng vẫn thẳng (chúng tôi sẽ nói rõ hơn về điều này sau). Nhao lái có thể là xe bị nhao nặng hoặc nhao nhẹ , hoặc chuyển hướng  lúc  bên này lúc  sang bên khác. Vậy hãy cùng  nghiên cứu các hiện tượng   nhao lái phổ biến ,  cùng với nguyên nhân gây nhao lái  và cách  bạn phải làm để xử lý nhao lái.

Nhao liên tục sang một bên

Đây là một vấn đề của xe khi mà xe liên tục bị kéo sang một bên khi đang đi trên đường  thẳng. Tài xế thường phải liên tục ép một  lực lên vô lăng để giữ xe đi thẳng trên đường. Các lí do có thể bao gồm:

Camber hai bên không bằng nhau. Sai biệt camber quá lớn có thể khiến xe nhao hoặc bị kéo sang bên có camber dương nhất hoặc kéo sang phía đối diện  bên có camber âm nhất. Nguyên nhân có thể là giảm xóc bị cong hoặc ụ giảm xóc trên bị lệch khỏi vị trí ban đầu, trục moay ơ  cong, hoặc cao su càng A bị vỡ, lò xo giảm xóc yếu hoặc gãy, hoặc vị trí vai bò đỡ động cơ bị dịch chuyển.  Kiểm tra góc SAI và các góc IA  để xem chúng có nằm trong tiêu chuẩn thông số nhà sản xuất  không để chẩn đoán hư hỏng . Đồng thời Kiểm tra cả chiều cao xe. Xử lý  bằng cách thay các bộ phận bị mòn và bị hỏng, Đưa  ụ  giảm xóc trên về vị trí đúng ,  chỉnh lại  vị trí vai bò đỡ  động cơ, và/hoặc giảm sai biệt camber xuống dưới nửa độ bằng cách chỉnh lại camber theo tiêu chuẩn thông số nhà sản xuất.

Caster hai bên không bằng nhau. Sai biệt caster quá lớn có thể khiến xe nhao hoặc khiến xe bị kéo sang bên có caster nhỏ hơn . Các vấn đề tiềm tàng có thể là ống giảm xóc bị cong, trục moay ơ bị cong hoặc ụ bắt giảm xóc bị sai vị trí. Xử lý bằng cách thay bộ phận bị hỏng, chỉnh lại vị trí của ụ đỡ giảm xóc, và/hoặc giảm sai biệt caster xuống nửa độ hoặc ít hơn bằng cách chỉnh lại caster theo tiêu chuẩn thông số nhà sản xuất.

Nhao lái do trục cầu sau

Các thông số của hai bánh trước nằm trong tiêu chuẩn căn chỉnh thông số nhà sản xuất nhưng xe vẫn bị nhao sang một bên. Nguyên nhân có thể là do độ chụm sau nằm ngoài tiêu chuẩn cho phép,hoặc dầm ngang trục i sau bị cong, khung xe bị lệch hoặc dung sai của khung xe khiến trục sau bị căn chỉnh sai. Đo và so sánh chiều dài cơ sở ở cả hai bên, kiểm tra xem có góc lệch trục dọc không và/hoặc đo độ chụm từng bên của trục sau. Xử lý bằng cách chỉnh lại trục sau hoặc độ chụm sau, hoặc bằng cách căn chỉnh góc lệch trục dọc.

Nhao lái do nguyên nhân phanh

Nhao liên tục sang một bên và có thể tệ hơn khi đạp phanh. Nâng xe lên và xoay mỗi bánh xe bằng tay để kiểm tra xem có quá nặng . Các lý do có thể bao gồm dính gông phanh, pít tông trong gông phanh bị kẹt hoặc dính, đổ quá nhiều dầu phanh trong tổng phanh (làm cho piston không hồi được khi nhả bàn đạp phanh ), lò xo thu guốc phanh yếu không kéo được guốc phanh về , guốc phanh bị chỉnh quá sát tang trống, phanh tay bị chỉnh quá bó , công tắc bàn đạp phanh tay bị chỉnh sai (tạo ra áp lực dư thừa trong tổng phanh gây ra nhao lái). Điều chỉnh lại hoặc sửa chữa phanh theo yêu cầu.

Lưu ý : Nếu như xe chỉ bị nhao khi đạp  phanh, vấn đề có thể là do lực  phanh chia  không đều, không phải do kẹt gông phanh  hoặc bị  góc alignment căn chỉnh sai. Xe sẽ nhao sang bên có lực phanh trước lớn  hơn và nhao sang phía đối diện  bên có lực phanh yếu hơn hoặc hỏng. Lực Phanh không đều có thể bị gây ra bởi kẹt gông phanh , kẹt  pít tông caliper , sử dụng các loại má phanh chất lượng  khác nhau. So sánh bên này qua bên kia, rò rỉ dung dịch, hoặc má  phanh  1 bên bị bẩn một bên (do nhờn hoặc dung dịch phanh). Chỉnh bằng cách sửa phanh như yêu cầu. Các nguyên do khác có thể bao gồm cao su  càng A hoặc cao su  giảm xóc bị lỏng khiến cho góc Camber, Caster  bị thay đổi khi phanh, để đảm bảo thì cần kiểm tra những bộ phận này trước khi kết luận nhao do  phanh.) 

Nhao lái do Áp suất lốp không đều

Xe sẽ nhao sang bên có áp suất lốp trước thấp. Chỉnh bằng cách bơm lốp đến áp suất được khuyến nghị.

Nhao lái do lốp hai bên không cùng loại

Xe sẽ nhao hoặc hướng về phía có lực cản lăn lớn nhất. So sánh kích cỡ lốp xe, độ mòn vân lốp, kiểu vân lốp và vân hoa, và cả nhãn hiệu hiệu, lô sản xuất lốp.

Nhao lái do Mòn lốp không đều.

Nếu một bên của vân bị mòn hơn bên còn lại, lốp sẽ có hiệu ứng hình côn. Hiệu ứng côn tương tự như camber, khiến lốp xe lăn về phía bị mòn nhất. Sự mài mòn không đồng đều có thể là kết quả của camber, độ chụm và/hoặc không đi đảo lốp xe theo định kỳ để bù lại phần mòn. Nếu ta đảo lốp hai bên phải trái đằng trước sang nhau mà xe nhao ngược lại thì lốp đó cần phải thay.

Nhao lái do lỗi sản xuất lốp

Một lỗi sản xuất trong chế tạo lốp là cách đặt lớp bố bên trong lốp xe không chính giữa khiến lốp xe tạo ra một lực kéo ngang khi lốp xe lăn. Để kiểm tra tình trạng này, lái xe về phía trước, sau đó lùi ngược lại. Nếu hướng nhao hoặc kéo thay đổi, một hoặc nhiều lốp bị lỗi. Đảo lốp xe từ trước ra sau hoặc phải sang trái có thể giúp loại bỏ nhao lái do bố lốp, , nếu không được thì phải thay lốp là cần thiết để khắc phục tình trạng này.

Đánh lái không trả lại

Nhao lái do Trợ lực lái không cân bằng. Phớt trợ lực bị rò rỉ trong van điều khiển hoặc thân van không nằm chính giữa có thể dẫn đến áp suất dầu trợ lực luôn cao ở một bên khiến cho tay lái muốn luôn tự quay sang một bên. Điều này có thể được kiểm tra bằng cách kích trục trước lên với động cơ đang chạy để xem các bánh xe có tự quay về một phía. Không có thay đổi sẽ chỉ ra một nguyên nhân khác, nhưng nếu bánh xe tự động đổ sang một bên thì đó chính là nguyên nhân nhao lái do hệ thống trợ lực. . Trong trường hợp này cần phải thay cả cụm van điều khiển trợ lực hoặc thay hộp tay lái mới.

Nhao lái do đường nghiêng

Đường giao thông được làm cao ở giữa để nước mưa chảy ra bên ngoài để thoát nước tốt hơn. Nhưng độ dốc của mặt đường thường có thể khiến một chiếc xe bị trôi ra mép ngoài. Điều này có thể được khắc phục bằng cách thêm một chút camber dương hoặc caster âm vào bánh trước bên trái - nhưng điều này chỉ nên được thực hiện nếu chiếc xe dành phần lớn thời gian trên những con đường nghiêng và khách hàng yêu cầu làm việc đó.

Đánh lái không trả

Vô lăng và bánh lái muốn quay trở lại một số vị nào đó chứ không về thẳng như bình thường. Điều này có thể làm xe biji kéo hoặc trôi sang một bên sau khi rẽ. Nguyên nhân có thể bao gồm:

Điều chỉnh sai góc đặt hoặc lắp đặt không đúng cách rô tuyn lái ngoài RBS của Ford. Các quả rô tuyn lái RBS không xoay tự do như các quả rô tuyn lái thông thường. Khi thay loại rô tuyn này các tay đòn liên kết lái phải được căn giữa và giữ thẳng về phía trước trước khi xiết chặt ốc hãm rô tuyn. Kiểm tra và điều chỉnh nếu cần thiết.

Nhao lái do kẹt bi bát bèo giảm xóc

Bát bèo trên ụ giảm xóc trước bị kẹt. Kích hai bánh xe và xoay tay lái từ bên này sang bên kia. Nếu xoay vô lăng thấy nặng, tháo rời hai quả rô tuyn lái và xoay từng bánh xe bằng tay để kiểm tra lực cản. Nếu bi bát bèo trên ụ giảm xóc bị kẹt hoặc lỏng quá thì phải tháo giảm xóc thay cụm bát bèo và thay bi bát bèo.

Bó bánh răng hộp tay lái hoặc liên kết bị dính. Kiểm tra ty ren và bát đỡ của rô tuyn đứng. Kiểm tra cao su bót lái chính, bót lái phụ . Kiểm tra điều độ rơ thanh răng cung răng trong hộp tay lái. Thay thế hoặc điều chỉnh nếu cần thiết.

Rô tuyn đứng bị kẹt. Để quả rô tuyn đứng tự do không chịu tải bằng cách kich hệ thống treo. Đối với thệ thống treo MacPherson hãy kích vào ba bô lê. Đối với hệ thống treo càng A trên Càng A dưới thì kích vào Càng A dưới nếu lò xo nằm ở dưới và kích đỡ vào càng A trên nếu lò so nằm ở trên.. Xoay bánh xe từ bên này sang bên kia để kiểm tra lực cản. Nếu thấy nặng thì tháo rời rô tuyn lái và thử lại. Nếu rô tuyn đứng bị kẹt cần phải thay quả rô tuyn đứng mới.

Nhao lái do Trợ lực lái không cân bằng. Phớt trợ lực bị  rò rỉ trong van điều khiển  hoặc thân van không nằm chính giữa  có thể dẫn đến  áp suất dầu trợ lực  luôn cao ở một bên khiến cho tay lái muốn luôn  tự quay sang một bên. Điều này có thể được kiểm tra bằng cách kích trục trước lên  với động cơ đang chạy để xem các bánh xe có  tự quay về một phía. Không có thay đổi sẽ chỉ ra một nguyên nhân khác, nhưng nếu bánh xe tự động đổ sang một bên thì đó chính là nguyên nhân nhao lái do hệ thống trợ lực. . Trong trường hợp này cần phải thay cả cụm van  điều khiển trợ lực  hoặc thay hộp tay lái mới.

Lệch vô lăng 

Tình trạng vô lăng vẹo thường đi đôi với bệnh nhao lái liên tục hoặc không trả lái. Trong trường hợp vô lăng không thẳng nhưng xe không bị nhao  lái thì có thể do nguyên nhân sau: + Các tay đòn bót lái không ở vị trí giữa khi điều chỉnh độ chụm. Sửa lại bằng cách đặt lại vô lăng cho thẳng - chỉnh độ dài hai quả rô tuyn lái ngoài phải bằng nhau - sau đó mới chỉnh độ chụm về đúng tiêu chuẩn.

Lúc Nhao bên nọ lúc nhao bên kia 

Chiếc xe thiếu sự ổn định hướng đi và đi lang thang hoặc trôi từ bên này sang bên kia. Nguyên nhân có thể bao gồm:

Các chi tiết hệ thống  lái bị lỏng hoặc mòn. Kiểm tra các bát đỡ rô tuyn lái trong nằm trong thước lái, rô tuyn lái ngoài, và càng  bót lái phụ các khớp nối thanh giằng lái . . Kiểm tra các khớp các đăng cột lái. Đồng thời  kiểm tra các giá treo cao su bắt thân thước lái xem có bị lỏng ốc hoặc hỏng. . Kiểm tra độ rơ của thước lái hoặc hộp tay  lái. Độ rơ  của tay lái thường phải nhỏ hơn 1/4 inch (luôn luôn tham khảo thông số kỹ thuật của nhà sản xuất). Thay thế các bộ phận bị mòn và / hoặc điều chỉnh độ rơ thước lái hoặc  vít điều chỉnh trên hộp tay lái  để giảm độ rơ.

Vòng bi moay ơ  bánh xe lỏng lẻo hoặc điều chỉnh không đúng. Kiểm tra và điều chỉnh vòng bi bánh xe theo thông số kỹ thuật.

Caster không đủ. Điều này có thể là do tăng độ cao  xe ở phía sau xe (tăng độ cao phần đuôi xe bằng các lò xo và giảm xóc  bóng hơi ) hoặc hạ thấp chiều cao xe ở phía trước của xe (lò xo yếu hoặc ngắn hơn lò xo cổ). Tăng caster và / hoặc chỉnh i caster về  lại thông số kỹ thuật.

Áp suất lốp cực thấp. Bơm đến áp suất được khuyến nghị

 (Chỉnh độ chụm quá sai. Kiểm tra các càng kết nối lái và chỉnh độ chụm lại  hoặc sửa thay phụ tùng nếu cần thiết.

Cướp tay lái 

Tay lái đột ngột giật hoặc nghiêng sang một bên hoặc bên kia khi xe vượt qua một vật xóc . Tình trạng này được gây ra bởi những thay đổi độ chụm từng bên  không đều diễn ra khi hệ thống treo di chuyển qua vật xóc  và bật lại. Tình trạng có thể được xác nhận bằng cách kiểm tra độ chụm từng bên bánh  trước riêng lẻ với hệ thống treo có  tải (nén lò xo ), sau đó kiểm tra lại độ chụm  với hệ thống treo được nâng lên một chút. Nếu sự thay đổi độ chụm hai bên  không bằng nhau ở cả hai bánh trước, nó có thể gây ra mô men  kéo tạm thời sang một bên. Hướng kéo sẽ phụ thuộc vào đầu nào cao hay thấp, và liệu liên kết lái ở phía trước hay phía sau của ngõng trục .

Các nguyên nhân có thể bao gồm:

Các tay đòn Liên kết lái song song không được li vô , kiểm tra chiều cao bót lái chính  và điều chỉnh nếu cần.

Thân thước lái bắt vào sát xi không được li vô.  Kiểm tra chiều cao hai đầu thước lái và giá  bắt thước lái. Sửa chữa, điều chỉnh hoặc thay thế nếu cần. 

Cong bàn tay ếch .  Kiểm tra để đảm bảo  rằng bàn tay ếch cả hai đều có cùng chiều cao. Thay thế ngõng trục hoặc giảm xóc nếu bàn tay ếch được lắp vào thân giảm xóc  và thân giảm xóc bị cong để xử lý trường hợp này. 

Khung xe bị chùn , bị vặn hoặc vai bò , giá bắt động cơ bị biến dạng.

Trước khi chỉnh độ chụm không đưa các tay đòn liên kết về vị trí giữa.  Điều này có thể

Nhao lái khi xe tăng tốc . Tay lái kéo sang một bên trong quá trình xe tăng tốc mạnh . Đây là một tình trạng phổ biến ở những chiếc xe dẫn động cầu trước có trục láp hai bên có chiều dài không bằng nhau, nhao lái  được gây ra bởi những thay đổi độ chụm hai bên  không đều nhau khi hệ thống treo được chịu tải. như vậy  cho phép bên bánh xe có  trục láp  dài hơn sẽ  ít bị độ chụm dương  so với bên có  trục láp ngắn hơn. Điều này làm cho chiếc xe có xu hướng quay vòng về phía bên với trục láp dài hơn. Những chiếc xe truyền động bánh trước  FWD có trục láp hai bên  dài bằng nhau thường không gặp phải tình trạng này.

Nhao Lái khi xe tăng tốc  không thể được loại bỏ hoàn toàn,  nhưng tuỳ vào  các điều kiện nhất định có thể khiến nó tệ hơn

 (Cao su  càng A lỏng hoặc bị vỡ

Rô tuyn lái  ngoài bị lỏng hoặc mòn

 Rô tuyn lái trong bị lỏng hoặc mòn

 (Cao su chân máy hay chân hộp số  bị lỏng hoặc hỏng)

Các nhà sản xuất ô tô đã cung cấp nhiều phương án thiết kế  khác nhau để giảm mức độ ảnh hưởng của nhao lái khi tăng tốc ở  một số xe truyền động  bánh trước.  Các biện pháp khắc phục bao gồm sử dụng loại cao su càng A cứng hơn, làm chân máy êm hơn, xếp đặt lại vai bộ đỡ máy ,  thay thế giá treo động cơ bằng giá treo cứng hơn hoặc tăng sai biệt camber.